O Sorriso de Daniel creu sempre neste proxecto. Na mesma semana na que foi nomeada a agora Directora Xeral de Patrimonio así llo expresamos nunha entrevista, cando a Consellería aínda non se posicionara. Varios meses despois anunciaron que a Xunta se unía ao que xa demandaban as deputacións de Lugo e Ourense e nós aplaudimos esta adhesión.
Unha vez estudado o expediente inicial cremos que son moitas -moitísimas- as eivas que o proxecto ten pero que aínda están en tempo de ser subsanadas. Todo dependerá deste periodo que se abre agora de estudo das alegacións.
Na nosa opinión ao expediente fáltalle ambición e compromiso. Dificilmente a UNESCO outorgará a Declaración de Patrimonio da Humanidade a un proxecto valdeiro de contido e falto e de compromiso na súa conservación. Todas e cada unha das alegacións que fixemos van encamiñadas a mellorar o proxecto. Verase neste tempo cantas están dispostos a admitir a trámite.
Resumimos aquí o documento de 19 páxinas de alegacións para que poidades coñecer a nosa postura:
1. Alegacións referidas á exclusión de edificios románicos. Pasan de 50 os edificios románicos da zona que non se contemplan no proxecto. A Ribeira é coñecida como Ribeira Sacra porque nas terras que rodean ese tramo dos ríos Miño e Sil se ergueron ducias de eremitorios, mosteiros, igrexas parroquiais que lle deron ese carácter Sacro. Unha concentración de arte medieval que non ten o suficiente recoñemento na candidatura e que priva á candidatura dunha das súas maiores fortalezas. Unha paisaxe cultural éo se se recoñece nela a pegada da xente sobre o territorio. Sen o que significaron ese centros espiritutais pero tamén económicos non se entendería a Ribeira Sacra.
Pedimos a inclusión de máis de 50 edificios excluídos.
2. Alegacións referidas ao estado de conservación dos bens. A incoación do expediente é tan pobre que nin vén acompañado por un estudo do estado dos bens que van ser froito da incoación e moito menos das obras de conservación que deberían ser motivo de actuacións de urxencia. Na nosa opinión é necesario facer un estudo de campo minucioso e rigoroso e incluír no documento unha exposición polo miúdo do estado de conservación dos bens, unha diagnose sobre as intervencións necesarias para a súa conservación e posta en valor, e unha determinación daqueles elementos que deban ser obxecto de retirada forzosa por ser incompatibles coa posta en valor.
Pedimos compromiso co futuro do patrimonio da Ribeira Sacra.
3. Alegacións referidas á falta de protección sobre o que no expediente se chama zona de amortecemento e exoámbitos. Mentres se focaliza sobre os viticultores da zona e a súa actividade todo o control déixase a porta aberta a actividades como a mineira, a siderúrxica, a enerxética para que poidan facer o que queiran. Consideramos necesario que se estableza un réxime específico de protección fronte aos posibles efectos prexudiciais sobre a paisaxe cultural de obras de gran impacto como son as derivadas da intesnsa explotación da que é obxecto este territorio para a produción de enerxía eléctrica.
Pedimos que se deixen de privilexiar as actividades máis prexudiciais para a candidatura mentres se descarga nos viticultores todo o peso da candidatura.
4. Alegacións á delimitación das diferentes áreas. Pedimos que no trazado do mapa ademais de criterios físicos que atenden a niveis de pendente tamén entren en discusión outro tipo de criteriors culturais como é o da existencia da Parroquia como unidade básica na configuración do rural galego.
Do mesmo xeito pedimos que non se faga unha deliberada exclusión dos núcleos de poboación porque na UNESCO non son cegos e vanse decatar de que a Dirección Xeral o que quere é conseguir a marca sen ter que intervir sobre os efectos dun urbanismo sen control.
Pedimos seriedade na elaboración do mapa. Criterios claros e definidos e cero arbitrariedades.
5. Alegacións para mellorar o investimento público na zona. A Ribeira Sacra, como case todo o territorio do rural galego está falto de investimentos. Pedimos que se destinen fondos á súa conservación provenientes das actividades desenvolvidas polas empresas enerxéticas que teñen a súa base na zona.
6. Alegacións para acadar unha visión conxunta. Da candidatura actual pódese deducir unha visión de "vista fixa" acadada dende os miradores da Ribeira. Pedimos que se traballe para conseguir unha visión máis orgánica e integradora na que os roteiros que a percorren sexan tamén protagonistas.
7. Alegacións sobre os erros publicados. O texto publicado no DOGA está cheo de erros, froito dunha redacción precipitada. Son erros de vulto, nos que se confunden topónimos, se inventan outros e se describen edificios que nada teñen que ver co que verdadeiramente hai. Que as asociacións e veciños teñamos que estar facendo ese traballo é un abuso.
8. Facemos constar o noso desacordo co proceso. Que non se creu nun proxecto participativo no que as asociacións e a veciñanza tivesemos voz xa antes da súa redacción é cousa sabida. Pero mesmo no proceso de alegacións creáronse todas as dificultades posibles para a súa consulta. En contreto, O Sorriso de Daniel, personouse en Patrimonio en Ourense para consultar o expediente completo e só nos amosaron os planos, e pedindo por escrito á Dirección Xeral que se colgase o expediente completo na web díxosenos que todo o que había era o que xa estaba na rede. Tantas advertencias sobre que non podíamos facer público o desacordo sobre o texto do DOGA en realidade agochaban que tampouco había espazo para o debate a porta pechada.
Pedimos que non se xogue ás agachadas coa candidatura.
Oxalá se presentasen moitas alegacións, oxalá se teñan en conta e oxalá melloremos entre todos esta candidatura.
Queres consultar as alegacións? Para ver as alegacións completas pulsar aquí
